Σε όλο το νότιο άκρο της Ευρώπης οι πολίτες αντιδρούν στην ιδέα μίας επιστροφής στα εθνικά νομίσματα, καθώς φοβούνται ότι έτσι θα ξεφύγει ο πληθωρισμός, θα υπάρχει περιθώριο για περισσότερη διαφθορά και θα διαλυθούν οι εθνικές προσδοκίες μίας ένταξης στον πυρήνα της Ευρώπης. Αυτοί οι φόβοι αντισταθμίζουν τα αρνητικά οικονομικά δεδομένα που κάνουν πολλούς οικονομολόγους σε Βρετανία και ΗΠΑ να προβλέπουν διάσπαση στην Ευρωζώνη, γράφει η WSJ.
Ο Ελιο Γκράσο, οινοποιός από το Τορίνο, παραδέχεται ότι με το ευρώ είδε την κερδοφορία του από τις εξαγωγές στις ΗΠΑ να περιορίζεται δραστικά, ενώ στην εσωτερική αγορά οι πελάτες του εν μέσω κρίσης είναι και αυτοί πολύ πιο συγκρατημένοι. Ωστόσο δεν διστάζει να παραδεχθεί ότι «εάν ήμασταν μόνοι μας (στην κρίση), θα είχαμε μεγαλύτερα προβλήματα από την Ελλάδα». «Το γεγονός ότι δεν τα πάμε τόσο καλά όσο οι Γερμανοί με το ευρώ, οφείλεται στο ότι δεν έχουμε ηγεσία που να μπορεί να φέρει στην χώρα τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει το νόμισμα», σημειώνει.
Βορειότερα, ο Ρομπέρτο Κολόμπο που ηγείται της σοκολατοποιίας Caffatel στους πρόποδες των Αλπεων, συμφωνεί επίσης ότι ακριβό σε σχέση με τον ανταγωνισμό προϊόν του, παλεύει να σταθεί σε μία αγορά με χαμηλότερες καταναλωτικές δαπάνες. Αλλά όπως λέει, η εταιρεία παραμένει το ίδιο θετική ως προς το ευρώ, όπως και πριν μία δεκαετία, όταν γιόρτασε τη γέννησή της με μία μπάρα σοκολάτας στο σχήμα του 500άρικου του ευρώ. «Το ευρώ ανάγκασε τις εταιρείες να δείξουν από τι είναι φτιαγμένες, να είναι ανταγωνιστικές χωρίς τη βοήθεια των υποτιμήσεων... Η Ιταλία χωρίς το ευρώ θα ήταν σε πολύ χειρότερη μοίρα».
Πίσω στο Τορίνο, στα εργοστάσια της Fiat που έχει χτυπηθεί και αυτή σκληρά, η εικόνα είναι τραγική. Η γιγάντια μονάδα του Mirafiori που ήδη αντιμετώπιζε μικρή ζήτηση προ ευρώ, με την ένταξη στο κοινό νόμισμα μαράζωσε πλήρως. Μόλις 5.000 εργαζόμενοι απασχολούνται σε ένα εργοστάσιο που κάποτε στέγαζε δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους. Στην γραμμή παραγωγής η εργασία έχει περιοριστεί σε λίγες μόνο ημέρες μηνιαίως.
«Είναι μία έρημος», λέει ο Αντόνιο Αλφιέρο, βετεράνος εργάτης και συνδικαλιστής, καθώς η Fiat προτιμά πλέον επενδύσεις σε Σερβία ή Βραζιλία. Το πρόβλημα, κατά τον ίδιο, είναι ότι η Ιταλία δεν διαθέτει πολιτικές φιλικές προς τη βιομηχανία. Εύχεται μάλιστα να συνεργάζονταν διοικήσεις και σωματεία, όπως στη Γερμανία. «Υπάρχει μεγάλος φόβος στους εργαζόμενους, αλλά δεν φταίει το ευρώ γι΄ αυτό».
Μονόδρομος προόδου το ευρώ
«Οι Ευρωπαίοι που χρησιμοποιούν το ευρώ σήμερα δεν έχουν καμία διάθεση να το εγκαταλείψουν για να επιστρέψουν στα προηγούμενα νομίσματα», σημείωνε πρόσφατα έρευνα του Pew Research Center. Στην Ισπανία και την Πορτογαλία 70% και πλέον θέλουν να μείνουν στην Ευρωζώνη.
Ακόμη και στην Ελλάδα όπου η συρρίκνωση της οικονομίας και της απασχόλησης ξεπέρασε το 20%, μόλις ένας στους πέντε θέλει επιστροφή στη δραχμή. Ακόμη και οι υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ στην μεγάλη τους πλειοψηφία αντιτίθενται σε μία έξοδο από το ευρώ. Ιδια είναι η εικόνα και στην Ιταλία, με μόνο 20% να πιστεύει ότι μία τέτοια εξέλιξη θα βοηθούσε την οικονομία. Αντίθετα, το 74% δηλώνει ότι θα ήταν αρνητική ή και καταστροφική, σύμφωνα με το Ispo.
Οπως γράφει η WSJ, τόσο η Ισπανία και η Πορτογαλία όσο και η Ελλάδα βγήκαν από δικτατορίες στη δεκαετία του 1970. Η πρόσδεσή τους στην οικονομία και τις δομές της Ευρώπης βοήθησε στην εδραίωση της δημοκρατίας και την άνοδο του βιοτικού επιπέδου. Οι δεσμοί με την Ευρώπη συνέβαλαν στο να ξεπεράσουν δεκαετίες απομόνωσης και οπισθοδρόμησης.
Ακόμη και στην Ιρλανδία με τους παραδοσιακούς δημοκρατικούς θεσμούς, η επαφή με το ευρωπαϊκό κεκτημένο συνδέεται άμεσα με την αναμόρφωση της οικονομίας της χώρας. Παρά το τεράστιο πλήγμα που επέφερε η κρίση στο μέχρι χτες ιδανικό πορτραίτο της Ευρώπη σε σε χώρες όπως η Πορτογαλία, «η πολιτισμική σύνδεση της Ευρώπης με τον εκσυγχρονισμό είναι πάντα παρούσα», σημειώνει ο Αντόνιο Κόστα Πίντο του πανεπιστημίου της Λισαβόνας.
.
